Haluksy (paluch koślawy) – problem nie tylko kosmetyczny

Paluch koślawy – nazywany w nawiązaniu do łacińskiej nomenklatury haluksem, halluksem lub halluxem – to bolesne zniekształcenie, objawiające się deformacją przodostopia na poziomie pierwszego stawu śródstopno-paliczkowego. Schorzenie objawia się mocnym, widocznym gołym okiem, przyśrodkowym odchyleniem pierwszej kości śródstopia i znacznym odchyleniem bocznym osi palucha.

Ta bardzo nieestetyczna i niosąca za sobą bolesne konsekwencje przypadłość dotyka przede wszystkim kobiet. Jej pojawienie się wynika zwykle z długiego noszenia złego, wąskiego, bardzo ciasnego obuwia na wysokim obcasie. Jednak – wbrew ogólnemu przeświadczeniu – nie tylko modne szpilki z charakterystycznym, wąskim noskiem powodować mogą szpecące haluksy. W grupie ryzyka Pacjentów u których może pojawić się paluch koślawy są też osoby ze znaczną nadwagą, pracujące zwykle w pozycji stojącej lub posiadające wrodzone predyspozycje do powstawania tych charakterystycznych deformacji. Predyspozycją zwiększającą ryzyko wystąpienia haluksów jest między innymi słabsza, wrodzona lub nabyta budowa mięśniowo-stawowo-więzadłowa oraz opadnięcia stawu skokowego i rozejście się kości śródstopia.

Bardzo nieestetyczny, obniżający samoocenę, wstydliwy i przynoszący dyskomfort paluch koślawy nie jest problemem jedynie kosmetycznej natury. Stopy to sprawny mechanizm, którego działanie oparte jest na kooperacji różnych elementów. Tym samym, stan stawu (śródstopo-paliczkowego) wpływa na stan pozostałych stawów i obniża ich szeroko rozumianą funkcjonalność. Finalnie, niewłaściwa praca pierwszych, odpowiedzialnych za poruszanie się stawów przekłada się na pracę stawów położonych powyżej, a paluchy koślawe stają się zapowiedzią bardzo poważnych, wpływających na motorykę schorzeń, takich jak przykurcz ścięgna Achillesa, niestabilność stawu skokowego czy rozwój płaskostopia poprzecznego.

Mając na uwadze tak rozległe komplikacje – pod żadnym pozorem nie wolno ignorować pierwszych objawów haluksa, którego pojawienie się zwiastowane jest przesunięciem się palucha na zewnątrz osi ciała, rozejściem się kości śródstopia, przesunięciem V główki śródstopia do wewnątrz głównej osi czy opadnięciem wszystkich główek kości śródstopia. Nie wolno także lekceważyć modzeli i odcisków pojawiających się na stopach, które powstają zwykle w wyniku nadmiernego ucisku czy noszenia złego obuwia i które często stanowią objaw alarmujący oraz zapowiadający pojawienie się poważnych komplikacji.